Pierwsze kroki szczeniaka w domu

Pies w domu to zawsze ekscytujące wydarzenie dla domowników, jak i samego psiego malucha. Zmiana miejsca, nowe zapachy, nieznani ludzie, nowe treny. Warto odpowiednio wcześniej przygotować się na te zmiany i świadomie podjąć decyzję, akceptowaną przez wszystkich domowników.

Pamiętajmy, że szczeniak już od pierwszych dni obserwuje i uczy się co może, a czego nie w relacji z nami. Jesteśmy dla niego bardzo ważni, dlatego warto uczyć go dobrych zachowań poprzez zabawę oraz konsekwentnie przestrzegać wprowadzonych już od pierwszych dni jasnych i zrozumiałych granic wspólnego życia.

• Odpowiedzialność za psiego malucha

zanim szczeniak pojawi się w naszym domu powinniśmy się dobrze przygotować: przede wszystkim odpowiednia dawka wiedzy, aby uświadomić sobie z czym wiąże się życie z psim maluchem oraz przemyślenie, czy jesteśmy w stanie poświęcić odpowiednio dużo czasu, aby wychować psiego malucha na dorosłego szczęśliwego psa.

będąc odpowiedzialnym za psa musimy liczyć się również z kosztami, które będziemy ponosić, a z biegiem czasu mogą być różne ze względu na dostosowywanie do wieku i aktywności psa: pełnowartościowa karma oraz smaczki treningowe, wygodne legowisko, akcesoria spacerowe (m.in. smycz, regulowana obroża, szelki, kaganiec), zabawki i gryzaki, akcesoria do czesania, kąpieli, koszty leczenia i szczepienia u weterynarza, ewentualne wizyty u psiego fryzjera – groomera, behawiorysty – zoopsychologa, psiego trenera oraz zakup innych psich akcesoriów (np. klatka transportowa, mata ochronna do samochodu, pasy bezpieczeństwa, woreczki na psie kupy, miski).

warto zastanowić się, czy będziemy chcieli kupić go z hodowli czy adoptować ze schroniska bądź fundacji.

dobrą zasadą jest, aby biorąc szczeniaka nie odbierać go od psiej matki i rodzeństwa wcześniej niż przed skończonym  7-8 tygodniem życia, który jest już samodzielny, sam je i poradzi sobie bez mamy, jest zdrowy i energiczny oraz z ciekawością podchodzi do ludzi.

od hodowcy, poza podstawowymi informacjami, metryką, książeczką zdrowia i wykazem szczepień i odrobaczeń, którym już szczeniak został poddany, warto zabrać również dotychczasową karmę, którą jadł szczeniak oraz coś co przesiąkło zapachem jego matki i rodzeństwa np. kocyk, czy większa zabawka, które w pierwszych dniach oddzielenia będą kojarzyć mu się z bezpieczeństwem, a nie samotnością w nowych warunkach.

 

• Ciekawość szczeniaka

Wszystko może budzić zainteresowanie małego niszczyciela, który poprzez gryzienie i zabawę poznaje otoczenie, dlatego należy:

zabezpieczyć miejsca, do których szczeniak ma nie wchodzić (np. łazienka, kanapa, łóżko), schować buty i inne rzeczy, które pies może wykorzystać jako zabawkę, zabezpieczyć kable i kwiaty, nawozy i chemię, aby ciekawość szczeniaka nie była dla niego również zagrożeniem.

osłonić schody, po których szczeniak jeszcze nie umie chodzić, a spadając może zrobić sobie krzywdę. Zablokować specjalnymi klamrami drzwiczki szafek, schować słodycze, jak również i śmieci, które mogą stać się ciekawą zdobyczą.

zapewnić mu własne ulubione zabawki, gryzaki, którymi się zajmie, gdy będzie się nudził lub potrzebował spełnić swoją naturalną potrzebę żucia i gryzienia oraz zdobywania pożywienia.

• Wybór miejsca i ulubionych rzeczy dla szczeniaka

wyznaczenie odpowiedniego miejsca dla szczeniaka (legowiska, posłania, kojca, klatki kennel), miejsca, które będzie oazą spokoju i odpoczynku, gdzie szczeniak będzie czuł się szczególnie bezpiecznie, mając swoją przestrzeń.

wybór odpowiedniego miejsca, aby legowisko psa nie znajdowało się zaraz przy drzwiach, a raczej w miejscu, z którego będzie mógł dobrze obserwować środowisko wokół, tak by goście ani domownicy nie wchodzili bezpośrednio w jego przestrzeń.

pies musi czuć się bezpiecznie, dlatego powinien mieć swoje miejsce, gdzie będzie odpoczywał niewybudzany, ani nie niepokojony, musi mieć swoje ulubione zabawki (gryzaki, pluszaki, szarpaki, piłeczki, zabawki węchowe i na inteligencję).

szczeniak wymienia zęby oraz przez gryzienie poznaje świat, dlatego należy zapewnić mu odpowiednie gryzaki, które będą łagodzić ból, zaspokajać potrzebę żucia i gryzienia oraz pomogą w rozładowaniu energii.

Zobacz więcej o zabawkach i wzbogacaniu psiego środowiska

 

• Wybór i nauka imienia

powinno się wybrać ładne i łatwe w wymowie oraz dźwięczne imię, aby szczeniak szybko skojarzył, że powtarzane przez opiekuna miłym tonem i akcentem jest jego imieniem.

Na początku dla szczeniaka wszystko brzmi podobnie, dlatego warto by imię nie było zbyt zbliżone w brzmieniu z innymi wymawianymi komendami, ani nie było zbyt popularnym imieniem wśród innych psów. Nauka imienia pozwoli później na szybsze zwracanie uwagi psa na opiekuna oraz lepszą komunikację.

• Bezpieczny pierwszy spacer w czasie kwarantanny

pierwsze 12 tygodni życia jest okresem kwarantanny, w czasie której szczeniak przyjmuje niezbędne szczepienia budujące jego odporność, jak również bardzo intensywnie uczy się wielu nowych rzeczy.

Jest to najlepszy czas na socjalizację szczeniaka, dlatego warto w tym okresie zapoznawać go z różnymi bodźcami i oswajać ze światem zewnętrznym.

po pierwszych szczepieniach warto szczeniaka zabierać na nasz trawnik, gdzie nie pojawiają się dzikie zwierzęta, ani koty, które mogą zostawić niebezpieczne w tym okresie dla szczeniaka choroby. Zabieramy więc w miejsce, które jest czystym rejonem, gdzie nie spacerują inne psy, ewentualnie gdzie wiemy, że przebywają zdrowe psy, a ich odchody są sprzątane przez opiekunów.

pierwszy spacer powinien być dla szczeniaka miłym wydarzeniem, bez tłoku i głośnych dźwięków, które mogą go przestraszyć. Najlepiej unikać publicznych trawników, parków, skwerów, a wybierać miejsca, gdzie szczeniak bezpiecznie będzie mógł obserwować i zbierać zapachy (nie pozwalamy szczeniakowi na wąchanie odchodów innych zwierząt, ani kontakty z innymi niepewnymi zwierzętami!).

jeżeli jednak szczeniak jest bardzo chorowity najlepiej poczekać do końca wszystkich szczepień i zabierać na krótkie wycieczki na nasz ogródek i przejażdżki samochodem.

• Etapy rozwoju psa i socjalizacja

pamiętajmy o etapach rozwoju psa, w czasie których szczeniak uczy się nowych rzeczy, a prawidłowo przeprowadzona wczesna socjalizacja będzie miała wpływ na jego dalsze dorosłe życie. Szczenię do 8 tygodnia życia uczy się psich zachowań poprzez naśladowanie swojej matki i kontrolowaną zabawę ze swoim rodzeństwem (m.in. nauka siły gryzienia i karcenie matki za złe zachowanie). Od 8 do 12 tygodnia bardzo intensywnie uczy się poprzez obserwację swojego ludzkiego opiekuna, otaczającego środowiska i bodźców.

Socjalizacja – czyli stopniowe zaznajamianie psa z różnymi nieznanymi rzeczami i sytuacjami. Najlepiej przeprowadzana kilka razy w tygodniu, ale pamiętając by nie wpychać szczeniaka w zbyt trudne warunki, lecz stopniowo proponować, gdy jest gotowy na kolejny etap.

Pies musi czuć się bezpiecznie – wprowadzając małymi krokami sytuacje, których nie zna, wystawiamy go na krótki stres, podczas którego ma nauczyć się nowych rzeczy:

zapoznanie z nieznanymi przedmiotami i dźwiękami (np. odkurzacz, miotła, pralka, talerze, mikser, suszarka, garnki, parasolka, dzwonek do drzwi, płacz dziecka, motor, karetka na sygnale, deskorolka, szum uliczny).

zaznajomienie z obcymi osobami (dzieci, osoby starsze, postawni mężczyźni, osoba na wózku).

środkami komunikacji (samochód, autobus, tramwaj) – na początku skarmianie z daleka i obserwacja.

ciasne przejścia, schody, korytarze w blokach, wchodzenie na pieńki i głazy, wejście do wody.

zabiegi pielęgnacyjne (kąpiel, czesanie, podcinanie pazurów, zakraplanie oczu, przyjmowanie tabletek i zastrzyków).

inne psy (znajome i o dobrych społecznych zachowaniach).

Komunikacja między psami zobacz więcej

• Nauka czystości i załatwiania na zewnątrz

szczeniak dopiero uczy się załatwiania na dworze, dlatego mogą zdarzać mu się wpadki nawet mając 10-11 miesięcy. Warto kupić preparaty usuwające plamy i nieprzyjemne zapachy moczu, które później nie wyczuje pies np. firmy Mr Smell i Dr Seidel Maskol.

należy zadbać o odpowiednią liczbę i częstotliwość spacerów (uwzględnienie momentów największego pobudzenia psa).

szczeniak ze względu na szybszy metabolizm potrzebuje załatwiać się średnio co 3-4 godziny, a zwłaszcza po przebudzeniu, jedzeniu, ekscytującym wydarzeniu, jakim może być przywitanie z opiekunami i zabawa.

pamiętajmy, że szczeniak będzie miał jeszcze przez jakiś czas wpadki, dlatego nigdy nie karzmy szczeniaka za to, że załatwił się w domu, tylko od razu wynośmy go na dwór, nagradzajmy radością i smaczkami za załatwienie się na zewnątrz, a w domu sprzątajmy bez zbędnych emocji (najlepiej już nie w obecności szczeniaka).

nie warto krzyczeć na szczeniaka ze jego wpadki, ponieważ on dopiero uczy się czystości, a przez karanie może zacząć się bać przy nas załatwiać i robić to, gdy nikt nie widzi.

 

• Ustalanie jasnych granic i neutralność wobec niepowodzeń

trzeba uważać na karanie psa w młodym wieku, a zwłaszcza krzyczenia za wpadki, gdy młody pies dopiero uczy się pewnych zachowań i sytuacji.

już sam brak uwagi opiekunów, jak również nie dostanie ulubionej zabawki, czy smaczka w danej chwili jest dla szczeniaka pewnego rodzaju karą, ponieważ według niego odbiera się mu coś co jest dla niego bardzo ważne. Dlatego więc nie ma sensu karać psa krzykiem, biciem i straszeniem skoro są inne pozytywne metody możliwe do wykorzystania, by zaznaczyć szczeniakowi, że robi coś źle, a równocześnie nie wpłynie to na pogorszenie relacji i zaufania do człowieka.

istotne jest od początku wprowadzanie jasnych i zrozumiałych granic oraz konsekwentne ich przestrzeganie, tak aby pies miał jasny przekaz co może, a czego nie w relacji z nami. Ustalenie granic, gdzie pies może przebywać, kiedy ma sam sobą się zająć, kiedy ma poczekać, a także nagradzanie za każde dobrze wykonane zadanie, komendę, podjęte działanie.

relacja z właścicielem jest najważniejsza dla szczeniaka, który postrzega swojego człowieka jako opiekuna, dostarczającego jedzenie i pozytywne bodźce w formie zabawy i spacerów oraz czuje się przy nim bezpiecznie, podążając za nim i ucząc się nowych zachowań.

 

• Nauka i spełnianie potrzeb

młody pies rośnie i potrzebuje mnóstwa uwagi, ale również spełniania swoich podstawowych potrzeb, aby się nie nudził i nie musiał szukać sam sobie rozrywek.

im wcześniej zaczniemy treningi posłuszeństwa tym lepiej, mając na uwadze nawiązywanie pozytywnej relacji, naukę spacerowania i wspólnej zabawy oraz pozostawania samemu w domu (najpierw na kilka sekund, potem minut, aż do pełnych godzin samotności).

na początek proste ćwiczenia, odpowiednie motywowanie i nagradzanie szczeniaka, powtarzanie ćwiczeń, które lubi pies. Reagowanie na imię, przywołanie i komendy (do mnie, siad, zostań, łapa, leżeć, czekaj, fe, proszę, zostaw, spacer).

spokojne przyzwyczajenie szczeniaka do zabiegów pielęgnacyjnych, kąpieli, wizyt u weterynarza, podróżowania samochodem.

praca ze specjalistą: jeżeli zdecydujemy się to wybierzmy szkoleniowca, który uczy psy pozytywnymi metodami, a nie awersyjnymi np. stosowanie obroży elektrycznej, dławika, szpicruty, mających szybciej zmusić psa do wykonania zadania i de facto łamiących ich psychikę i pogarszających relację z opiekunem, poprzez utratę zaufania, brak bezpieczeństwa i strach.

Treningi powinny być dostosowywane indywidualnie do możliwości psa oraz przeprowadzane w bezpiecznych warunkach, w których pies będzie budował swoje kompetencje społeczne, a nie pogłębiał lęki.

Ewentualnie warto pomyśleć o zapisaniu się do psiego przedszkola, ale nie zapominając o ćwiczeniach w domu, które są podstawą budowania relacji opiekun-pies.

psy bardzo intensywnie komunikują się z nami, pokazując od bardzo delikatnych i subtelnych sygnałów, po bardzo wyraźne i silne, aż po zachowania agresywne. Należy pamiętać, iż celem warczenia jest zatrzymanie lub zwiększenie dystansu od osobnika, którego pies się niepokoi i warto respektować te sygnały, aby nie doprowadzać do sytuacji niebezpiecznych.

Praktyczne rady, jak nie doprowadzać do sytuacji niebezpiecznych czytaj więcej

• Zdrowie, dieta i wizyty u weterynarza

reagowanie na złe samopoczucie szczeniaka, kontakt z lekarzem weterynarii, podstawowe szczepienia i badania, odrobaczanie, zabezpieczanie przed insektami.

pierwsza wizyta u lekarza weterynarii, bez stresu, spokojne zapoznanie z zapachami, z narzędziami, lekarzami, nagradzanie za przebywanie w miejscu o wielu zapachach i nieznanych bodźcach.

właściwie dobrana dieta stała, która nie będzie doprowadzać do rewolucji żołądkowych i alergii oraz będzie smakowita dla intensywnie rosnącego szczeniaka.

żołądek psa przyzwyczaja się do trawienia jednego głównego rodzaju pożywienia, dlatego nie możemy co chwila gwałtownie zmieniać diety, a w razie potrzeby zmiany wprowadzać stopniowo. Karma powinna być dostosowana do wieku, aktywności psa oraz być smakowitym, dobrze strawnym i pełnowartościowym posiłkiem.

można wyznaczyć również w zamkniętym słoiku dzienną dawkę podawaną psu, a także część karmy podawać również w zabawkach węchowych i kongach.

warto uczyć od początku, że dotknięcie miski i zabranie na chwilę oznacza, że pies dostanie coś dużo lepszego, a nie całkowicie straci.

wskazane jest ustalić też stałe pory posiłków i spacerów, aby pies znał przewidywalny schemat dnia.